Czym jest nauczycielskie świadczenie kompensacyjne?
To świadczenie stanowi rodzaj „pomostu” między zakończeniem pracy a przejściem na emeryturę. Dedykowane wyłącznie nauczycielom zatrudnionym na podstawie Karty Nauczyciela, ma charakter przejściowy i wygasa z chwilą uzyskania uprawnień emerytalnych. Nie jest to zatem pełna emerytura, choć w wielu przypadkach pozwala na spokojne funkcjonowanie poza rynkiem pracy.
Ważne jest, że mechanizm ten został zaprojektowany jako świadczenie wygasające – w przyszłości liczba osób mogących z niego skorzystać będzie systematycznie maleć.
Gdzie trzeba pracować, by mieć prawo do świadczenia?
Prawo do świadczenia mają osoby pracujące w konkretnych instytucjach edukacyjnych, takich jak:
-
szkoły (podstawowe, średnie, specjalne),
przedszkola,
placówki kształcenia ustawicznego,
młodzieżowe ośrodki wychowawcze i socjoterapii,
specjalne ośrodki wychowawcze,
poradnie psychologiczno-pedagogiczne – publiczne i niepubliczne.
Zatrudnienie musi odbywać się zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela – inne formy zatrudnienia nie są brane pod uwagę.
Wiek uprawniający rośnie
Kobiety, które chcą ubiegać się o świadczenie w 2024 roku, muszą mieć ukończone 55 lat, a mężczyźni – 60 lat. W kolejnych latach granice wiekowe będą się zmieniać:
2025–2026: kobiety – 56 lat, mężczyźni – 61 lat
2027: kobiety – 57 lat, mężczyźni – 62 lata
2029: kobiety – 58 lat, mężczyźni – 63 lata
2031: kobiety – 59 lat, mężczyźni – 64 lata
Planujący skorzystanie z tego świadczenia powinni na bieżąco monitorować zmiany przepisów.
Wniosek – co trzeba dołączyć?
Aby skutecznie złożyć wniosek, należy przygotować:
-
dokumenty potwierdzające okresy pracy nauczycielskiej,
zaświadczenia dotyczące innych okresów zawodowych (działalność pozarolnicza, służba wojskowa, studia, zasiłki, urlopy),
dane o zarobkach sprzed stycznia 1999 roku,
informacje o okresach składkowych i nieskładkowych.
Kompletność dokumentów ma kluczowe znaczenie – wszelkie braki mogą spowodować opóźnienie w rozpatrzeniu wniosku.
Średnia wysokość świadczenia
Najniższa wartość świadczenia równa się minimalnej emeryturze i od marca 2024 roku wynosi 1878,91 zł brutto. Średnie kwoty wypłat w 2024 roku wyglądały następująco:
Styczeń: 3557 zł
Czerwiec: 3986 zł
Październik: 4329 zł
Listopad: 4123 zł
Grudzień: 4054 zł
W praktyce oznacza to, że wielu nauczycieli otrzymuje miesięcznie ponad 4000 zł.
Ograniczenia w dorabianiu
ZUS jasno wskazuje, że:
„Podjęcie pracy nauczycielskiej po otrzymaniu świadczenia spowoduje wstrzymanie wypłat, niezależnie od wymiaru zatrudnienia i wysokości uzyskiwanych zarobków.”
Nie można więc pracować w oświacie po przyznaniu świadczenia. Jeśli jednak świadczeniobiorca podejmie inną pracę, obowiązują go limity dochodowe, tak jak emerytów i rencistów.
Rozsądny wybór na koniec kariery
Świadczenie kompensacyjne to rozwiązanie, które może okazać się ratunkiem dla wielu zmęczonych nauczycieli. Z drugiej strony wiąże się z formalnościami, ograniczeniami i brakiem możliwości powrotu do zawodu. Zanim podejmiemy decyzję, warto zasięgnąć opinii specjalisty lub doradcy w ZUS, by mieć pewność, że wybieramy najlepiej dla siebie.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.